Czytaj, czytaj, czytaj: #3 "Panny z Wilka", "Brzezina", "Róża" Jarosław Iwaszkiewicz

Tytuł dzisiejszych moich relacji z przeczytanej książki może nieco zdziwić i zmylić... . Ale chciałam umieśić trzy w jednym. 


Bo rzecz będzie o trzech opowiadaniach zawartych w jednej książce. 
Jak to zwykle u mnie bywa, najpierw przybliżę autora. Jarosław Iwaszkiewicz a właściwie Leon Iwaszkiewisz. Pisarz, poeta, prozaik i eseista urodził się w Kalniku w 1894 roku.  Biografię ma Pan Jarosław bardzo urozmaiconą. Po liceum udzielał korepetycji na dworach szlacheckich w Polsce i Ukrainie Nadnieptrzańskiej. 

Z początkiem lat 20. XXw. odbywał służbę w 221. Pułku Piechoty w Ostrowie Wielkopolskim.

Od roku 1928 mieszkał w Podkowie Leśnej w posiadłości Stawisko razem z żoną 
Anną, również pisarką.

W latach 20. i 30. XX w. pracował w dyplomacji.

Był współzałożycielem grupy "Skamander", przez długie lata był prezesem Związku Literatów Polskich, wydawcą pisma "Nowiny literackie".

Jego pierwszy, debiutancki wiersz "Lilith" został opublikowany w 1915 roku w piśmie "Pióro".

Pisał Pan Iwaszkiewicz wiersze, powieści, nowele, opowiadania, dramaty, napisał libretto do "Króla Rogera". Pisał też wspomnienia.

A ja ostatnio przeczytałam Jego trzy opowiadania zawarte w jednej książce. 
"Panny z Wilka", "Brzezina" i "Róża". 

Wszystkie trzy opowiadania mają, moim zdaniem, wspólną cechę: melancholię, tęsknotę za tym, co było, co przeminęło. I chociaż nie zawsze jest to powiedziane wyraźnie, bohaterowie wracają do przeszłości z sentymentem, rozrzewnieniem. 
Wszystkie te opowiadania mają w sobie refleksję, czas na rozmyślanie, czas na zastanowienie się nad życiem i uczuciami człowieka.

W "Pannach z Wilka" Wiktor Ruben, trzydziestoparoletni mężczyzna, po stracie przyjaciela odwiedza wujostwo. Nie był w tych stronach od piętnastu lat. Niedaleko posiadłości wujostwa jest dwór. Wilko. A tam - sześć panien, u których to główny bohater był korepetytorem... . Idzie do Wilka i spotyka je. 
Z każdą z nich łączy Wiktora wspomnienie, nierzadko uczucie. 
Wiktor przyjechał do wujostwa, aby wyciszyć się, odpocząć... . Czy mu się to uda...? 

"Brzezina" to... traktat o umieraniu. Czy można na stu stronach pisać o zbliżającej się śmierci? W dodatku... interesująco? Otóż można... . Stanisław, bon vivant, przyjeżdża z sanatorium w Davos do swojego brata, mieszkającego na wsi wśród lasów, aby... umrzeć. Staś bowiem chory jest na gruźlicę. Tylko świeże, dobre powietrze jest w stanie przedłużyć mu nieco jego życie. A kres życia jest tu nieuchronny. Brat Stanisława - Bolesław cierpi psychicznie. Rok temu zmarła jego ukochana żona. Został sam z małą, uroczą córeczką. 
Z tyłu domu, w którym mieszka Bolesław, rośnie lasek brzozowy. W tej brzezinie jest grób jego żony. Miejsce, do którego Bolesław ciągle wraca, o którym wciąż myśli... . 
Atmosfera w domu Bolesława jest... ciężka i nie do zniesienia. I paradoskalnie Stanisław wprowadza do niego trochę życia... . 

"Róża", najkrótsze z tych opowiadań traktuje o dążeniu do... posiadania męża. A cała akcja przedstawiona jest, moim zdaniem, w sposób karykaturalny. Róża, po kilkunastu latach służby w Warszawie, wraca z "odpowiednimi pieniędzmi" do rodzinnej wsi Zagródka, aby... kupić sobie męża. Z takimi pieniędzmi łatwo jest zdobyć mężczyznę brzydkiej, "starej" i kostropatej Róży. Ale, czy na długo...?